Θεραπεία συμπίεσης

Η δύναμη της ελεγχόμενης πίεσης

Η βασική θεραπευτική αγωγή στην περίπτωση των φλεβικών προβλημάτων και νόσων του λεμφικού συστήματος είναι η θεραπεία συμπίεσης, η οποία χρησιμοποιείται, επίσης, και ως αγωγή, που συμπληρώνει τις άλλες μορφές θεραπείας, και ως προφυλακτική μέθοδος.

Κατά τη θεραπευτική αγωγή συμπίεσης εφαρμόζεται εξωτερικώς επακριβώς προσδιορισμένο επίπεδο μηχανικής πίεσης στα διογκωμένα αγγεία και στα κάτω άκρα. Οι κάλτσες συμπίεσης συσφίγγουν τις φλέβες κι έτσι μειώνεται η διάμετρός τους. Οι πάσχουσες φλεβικές βαλβίδες ξανακλείνουν και δεν επιτρέπουν την αντίστροφη ροή. Το φλεβικό αίμα μπορεί τώρα να έχει καλύτερη και ταχύτερη ροή.

Η αγωγή συμπίεσης ενισχύεται όταν ο/η ασθενής κινείται όσο το δυνατόν περισσότερο, διότι έτσι ενεργοποιεί την αντλία των μυών της γάμπας. Με αυτόν τον τρόπο συμπιέζονται οι εν τω βάθει φλέβες των κάτω άκρων με κάθε κίνηση των περιβαλλόντων μυών. Η αιματική ροή μειώνεται κάτω από την μυική σύσπαση, ενώ πάνω από αυτή το αίμα μεταφέρεται προς την κατεύθυνση της καρδιάς. Οι εν τω βάθει φλέβες, λοιπόν, συμπιέζονται και αδειάζουν από κάτω προς τα πάνω, ενώ το χαμηλότερο τμήμα εμπλουτίζεται με αίμα από τις επιπολής φλέβες.

Ανάλογα με τον τύπο της νόσου, εφαρμόζονται για διαφορετικές επιλογές από τις διαθέσιμες αγωγές συμπίεσης.

Θεραπεία συμπίεσης

Κάλτσες συμπίεσης

Αντίθετα από τη βραχυπρόσθεσμη αγωγή με επιδέσμους συμπίεσης, οι ιατρικές κάλτσες συμπίεσης είναι σχεδιασμένες για μακροπρόθεσμη και μόνιμη αντιμετώπιση των φλεβικών προβλημάτων. Χρησιμοποιούνται όταν οι επίδεσμοι συμπίεσης έχουν ήδη ανακουφίσει τη συμφόρηση. Οι κάλτσες διασφαλίζουν τα ήδη επιτευχθέντα θεραπευτικά αποτελέσματα και προλαμβάνουν τυχόν υποτροπή.

Συνεπώς, τα κάτω άκρα μπορεί να μην είναι (πια) τόσο πρησμένα, γιατί μειώνεται η περίμετρός τους κάτω από την κάλτσα, οπότε η κάλτσα μπορεί να μην έχει πια τη σωστή εφαρμογή. Για να επέλθει εγγυημένη επιτυχία από την αγωγή πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνον κάλτσες με βέλτιστη εφαρμογή σύμφωνα με τις μετρήσεις των κάτω άκρων του ασθενούς. Γι’ αυτόν τον λόγο οι κάλτσες συμπίεσης πρέπει να μετρώνται από ειδικούς πωλήσεων των προϊόντων λίγο αφού σηκωθεί ο/η ασθενής από τον ύπνο το πρωί.Εκτός αυτού, οι κάλτσες πρέπει να φοριούνται αμέσως μετά την έγερση από το κρεβάτι.
Συν τοις άλλοις, για να επιτευχθεί το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα, η συμπίεση της κάλτσας πρέπει να βασίζεται στο ατομικό ιατρικό πρόβλημα και μπορεί να μην είναι το ίδιο υψηλή σε όλα τα σημεία του κάτω άκρου. Όπως και με τον επίδεσμο, η πίεση της κάλτσας συμπίεσης είναι ισχυρότερη στον αστράγαλο και μειώνεται βαθμιαία προς τα επάνω, προς την κατεύθυνση της καρδιάς. Κάτω από το γόνατο μπορεί να είναι το πολύ 70% και στο μηρό μόλις 40%. Έτσι επιταχύνεται η αιματική ροή προς την καρδιά και η αιματική κυκλοφορία στα κάτω άκρα βελτιώνεται αισθητά. Για να ικανοποιηθούν αυτές οι απαιτήσεις, διατίθενται κάλτσες σε τεράστια γκάμα διαφόρων μεγεθών και μήκους (ως το γόνατο, ως τη μέση του μηρού, ως το άνω τμήμα του μηρού, καλσόν, κλπ.)
.

Θεραπεία συμπίεσης

Κιρσώδης φλέβα

Θεραπεία συμπίεσης

Φλέβα με κάλτσες συμπίεσης

Τάξεις μεγέθους συμπίεσης

Οι κάλτσες ιατρικής συμπίεσης διακρίνονται σε τέσσερις διαφορετικές τάξεις μεγέθους συμπίεσης, που διαφοροποιούνται ανάλογα με την ένταση της πίεσης σε θέση ανάπαυσης (η πίεση που ασκείται στο κάτω άκρο όταν αυτό δεν κινείται). Οι τάξεις συμπίεσης προτυποποιούνται βάσει αυτού του επιπέδου συμπίεσης ανάπαυσης στην περιοχή του αστραγάλου. Ωστόσο, δεν είναι μόνον η συμπίεση ανάπαυσης αποφασιστική για τον καθορισμό της αποτελεσματικότητας των καλτσών συμπίεσης, αλλά και το υλικό τους, το οποίο μπορεί να ποικίλλει ευρέως σε βαθμό τανύσματος και ελαστικότητα. Γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν κάλτσες κατασκευασμένες από διαφορετικά υλικά για να επιτευχθεί διαφορετικός βαθμός συμπίεσης.

 

Τάξη μεγέθους συμπίεσης Τάξη μεγέθους συμπίεσης Συμπίεση που εκφράζεται σε μονάδες kPA Συμπίεση που εκφράζεται σε μονάδες mmHg
I ελαφρά 2,4 έως 2,8 18 έως 21
II μέτρια 3,1 έως 4,3 23 έως 32
III ισχυρή 4,5 έως 6,1 34έως 46
IV πολύ ισχυρή 6,5 και πάνω 49 και πάνω

 

Ποιος αποφασίζει το μέγεθος της συμπίεσης;

Ο βαθμός συμπίεσης και το μήκος αποφασίζεται, τελικώς, από τον/τη γιατρό που αντιμετωπίζει τον/την ασθενή και η απόφαση λαμβάνεται σε εξατομικευμένη βάση.
Στην ουσία εξαρτάται από τα διαγνωστικά ευρήματα και τη θέση όπου παρουσιάζεται η διαταραχή της αποσυμφόρησης. Δεν έχει νόημα η αυστηρή ταξινόμηση της τάξης συμπίεσης ανάλογα με τη διάγνωση.

Για να διασφαλιστεί η καλή εφαρμογή της κάλτσας συμπίεσης στο κάτω άκρο του ασθενούς, πρέπει να καθοριστούν επακριβώς, υπό ειδικού προσωπικού καταστήματος πώλησης χειρουργικών ειδών, η περίμετρος και το μήκος που απαιτούνται. Τα σημεία μέτρησης ορίζονται με ακρίβεια. Για παράδειγμα, για κάλτσα Νο 43, υπάρχουν καθορισμένες μετρήσεις. Οι πίνακες μεγεθών και οι μετρήσεις των κάτω άκρων αποκαλύπτουν αν ο/η ασθενής μπορεί να εξυπηρετηθεί με έτοιμο προϊόν ή αν απαιτείται ειδικό προϊόν στα μέτρα του/της επί παραγγελία. Ο εξειδικευμένος πωλητής των σχετικών προϊόντων παρέχει τις καλύτερες συμβουλές.

Οι επίδεσμοι συμπίεσης χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση βραχυπρόθεσμης συμφόρησης υγρού στο άκρο. Χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις οξείας φλεβικής ή λεμφικής νόσου, διότι είναι δυνατόν να αντικαθιστώνται καθημερινώς και να προσαρμόζονται στο σωστό επίπεδο πίεσης. Γίνεται διάκριση μεταξύ των επιδέσμων βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης εφαρμογής.

Μακροπρόθεσμη επίδεση

Η θεραπευτική αγωγή στην περίπτωση αυτή διαρκεί, κατά κανόνα, αρκετές μέρες και νύχτες.

Ο επίδεσμος παραμένει στο κάτω άκρο σε όλη τη διάρκεια της εν λόγω χρονικής περιόδου. Όταν γίνεται η περίδεση του κάτω άκρου, είναι σημαντικό να τηρείται το επακριβές επίπεδο πίεσης, το οποίο μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τη φύση του ιατρικού προβλήματος.

Ο επίδεσμος εφαρμόζεται είτε από τον ίδιο τον γιατρό είτε υπό καταρτισμένων ειδικών.
Οι επίδεσμοι πρέπει να εφαρμοστούν στο κάτω άκρο από κάτω προς τα πάνω και δεν πρέπει να σφίγγουν υπερβολικά, ούτε να είναι χαλαροί, ούτε να διπλώνουν, ούτε να συσφίγγουν τις αρτηρίες.

Όπου υπάρχουν βαθουλώματα ή προεξέχουσες κλειδώσεις χρησιμοποιείται βαμβάκι ή προστατευτικά μαξιλαράκια για να επιτευχθεί σωστή εφαρμογή. Το υλικό συνίσταται σε βραχείς αυτοκόλλητους ελαστικούς επιδέσμους με γέλη ή κόλλα ψευδαργύρου.

Μακροπρόθεσμη επίδεση

Όταν χρησιμοποιούνται αυτοί οι επίδεσμοι, εφαρμόζονται στον/στην ασθενή στη διάρκεια τις ημέρας. ρέπει να αλλάζονται τακτικά ή να γίνεται νέα περίδεση και να χρησιμοποιούνται ελαφρώς ελαστικοί επίδεσμοι συμπίεσης.

Αυτού του είδους η αγωγή μπορεί να έχει επιτυχία μόνο αν εκτελείται αυστηρά και συστηματικά και οι ασθενείς δεν την διακόπτουν.

Προβλήματα προκύπτουν, αφ’ ενός, επειδή οι ασθενείς πρέπει να υποστηρίζουν ενεργώς τη θεραπευτική αγωγή με αλλαγή των επιδέσμων και με συχνά ραντεβού με τον γιατρό τους και, αφετέρου, επειδή οι ασθενείς ντρέπονται για την εμφάνιση των επιδέσμων και διστάζουν να εμφανιστούν δημοσίως.

Αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε διακοπή της θεραπευτικής αγωγή και δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.